تفاوت دارو با غذا
دارو (به انگليسي: Drug) در دانش پزشكي به هر ماده‌اي كه براي درمان، تسكين علائم، تشخيص بيماري يا پيشگيري از آن به كار رود و بر ساختار يا كاركرد ارگانيسم زنده اثر گذارد و پس از ورود به بدن عملكرد بدن را تصحيح كند، گفته مي‌شود.
دارو ممكن است منشأ طبيعي (گياهي يا حيواني) داشته باشد يا اينكه به طور مصنوعي تهيه شود. داروهاي شيميايي معمولاً در آزمايشگاه و به دست پزشكان يا دارو سازان كشف شده و پس از تحقيقات كافي و تأييد مراجع رسمي در كارخانه‌هاي داروسازي توليد مي‌گردند.
مصرف دارو ممكن است به صورت خوراكي (قرص و شربت)، ماليدني (پماد و قطره)، استنشاقي (از راه تنفس) يا تزريقي (آمپول) باشد. به محل فروش دارو داروخانه گفته مي‌شود. داروها به چهار صورت معدني، حيواني، گياهي يا شيميايي وجود دارند.
همچنين مي‌توان داروها را به دو بخش مجاز و غيرمجاز (مانند برخي مخدرها) طبقه‌بندي كرد.
داروها اصولاً بايد در شرايط ويژه‌اي نگهداري شوند و تاريخ مصرف مشخصي دارند. نحوه مصرف دارو و چنده‌گذاري (دوز مصرفي) آن در نسخه پزشك معالج مشخص مي‌شود. برخي داروهاي ساختني كه به آنها داروهاي جالينوسي نيز گفته مي‌شود در داروخانه با نسخه پزشك و از تركيب چند ماده دارويي ساخته مي‌شود
در حالت كلي، يك دارو ماده‌اي است كه به وسيلهٔ واكنش‌هاي شيميايي خود، تغييراتي در كاركرد زيستي ايجاد مي‌كند. عمدتاً مولكول دارو با يك مولكول خاص در سيستم زيستي كه نقش مشخصي بازي مي‌كند برهم‌كنش دارد. به اين مولكول گيرنده يا ريسپتور مي‌گويند. در موارد اندكي داروها به عنوان دشمن شيميايي معروف هستند كه ممكن است با ديگر داروها واكنش دهند، در موارد ديگري مثل عوامل اسمزي داروها به طور انحصاري با مولكولهاي آب واكنش مي‌دهند. داروها ممكن است درون بدن توليد شوند همانند هورمونها يا شيميايي بوده و درون بدن توليد نشوند. سموم نيز دارو محسوب مي‌شوند. مواد سمي مي‌توانند به وسيله موجودات زنده از قبيل گياهان و جانوران ساخته شوند يا همانند آرسنيك و كادميوم داراي ريشهٔ معدني باشند. از آنجا كه واكنش دارو با گيرندهٔ آن شيميايي است، يك مولكول دارو بايد شكل، اندازه، تركيب اتمي و بار الكتريكي مناسب داشته باشد
يك دارو معمولاً داراي نقطهٔ دريافت متفاوتي نسبت به جايگاه عمل خود است. مثلاً قرصهايي كه براي درمان سردرد به كار مي‌روند، اگرچه از طريق دهان دريافت مي‌شوند اما جايگاه عمل آنها مغز است؛ بنابراين يك داروي پذيرفته و عملي شده، دارويي است كه اولاً خواص لازم براي انتقال از سايت ورودي به جايگاه عمل منظور را داشته باشد و ثانياً در زمان معقول از بدن دفع شود. البته برخي داروها مانند داروهاي موضعي پوستي و افشانه‌هاي تنفسي مكان اثر نزديك به محل دريافت دارند.
داروها مي‌توانند در شرايط استاندارد دما و فشار يا (STP) در سه حالت گاز مثل نيتروزاكسيد، مايع مثل ليدوكايين و جامد مثل آسپرين موجود باشند. اين شرايط تعيين كنندهٔ نحوهٔ ورود و دريافت آنها در بدن انسان است. براي مثال برخي داروهاي مايع به راحتي در دماي اتاق تبخير مي‌شوند و مي‌توانند به همان شكل تنفس شوند همانند (هالوتان). طبقات گوناگون داروهاي آلي در داروشناسي و داروسازي مورد بررسي قرار مي‌گيرند. بسياري از داروها بازها و اسيدهاي ضعيف هستند. اين داروها به وسيلهٔ خود بدن هدايت مي‌شوند. زيرا تفاوت pH در اجزاي مختلف ممكن است درجه يونش اين قبيل داروها را تغيير دهد.
يكي از شايعترين انواع مسمويت مربوط به مسموميت دارويي است در جهان خواب‌آورها، مسكن‌ها و داروهاي ضدافسردگي كه سيستم اعصاب مركزي را تحت تأثير قرار مي‌دهد در زمره مهمترين داروهاي مسوميت آفرين قرار دارند. در ايران نيز داروها، نخستين عامل مسموميت در كشور به شمار مي‌روند. مسكن‌هاي غيرمخدر، تب برها و داروهاي ضد رماتيسمي، اولين دسته داروهاي ايجاد كننده مسموميت در ايران هستند و پس از آن داروهاي دسته اعصاب و روان مانند داروهاي خواب‌آور و ضد صرع قرار دارند
در طب سنتي گفته شده كه غذا موجب رشد و نموي بدن است در حالي كه دارو اين گونه نيست؛ و دارو بر خلاف غذا، بر مزاج و كيفيت بدن اثر مي‌گذارد
برچسب: ،
ادامه مطلب